Της Φωτεινής Μαρκατσέλη
Στις 25 Νοεμβρίου 2025, το ιταλικό κοινοβούλιο ψήφισε ομόφωνα νόμο που αναγνωρίζει τη γυναικοκτονία ως αυτοτελές έγκλημα, ξεχωριστό από την ανθρωποκτονία. Ο νόμος προβλέπει ισόβια κάθειρξη για όσους σκοτώνουν γυναίκες λόγω του φύλου τους, δηλαδή για πράξεις βίας που έχουν ως κίνητρο την κυριαρχία, τον έλεγχο ή την έμφυλη διάκριση.
Η Ιταλία θέτει πρότυπο, ενώ πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τις γυναικοκτονίες ως ανθρωποκτονίες, αγνοώντας τα έμφυλα κίνητρα και αφήνοντας τα θύματα αόρατα. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η έμφυλη δολοφονία — γυναικοκτονία — δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, αλλά μια παγκόσμια κρίση: το 2024, εκτιμάται ότι περίπου 50.000 γυναίκες και κορίτσια δολοφονήθηκαν από συντρόφους ή μέλη της οικογένειάς τους. Η νομική αναγνώριση δεν είναι πολυτέλεια είναι ο μοναδικός δρόμος προς την πρόληψη και τη δικαιοσύνη.
Συλλογικά, η επίσημη αναγνώριση της γυναικοκτονίας δεν αποτελεί πρόοδο μόνο για την Ιταλία αλλά στέλνει και ένα ισχυρό μήνυμα: η βία κατά των γυναικών δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά, αλλά σύμπτωμα μιας κοινωνίας που δεν έχει ακόμη εξαλείψει τις έμφυλες ανισότητες. Δείχνει ότι η πρόληψη απαιτεί εφαρμογή νόμων, προστασία θυμάτων και εκπαίδευση της κοινωνίας. Κάθε χώρα που καθυστερεί να ακολουθήσει στέλνει σιωπηρά το αντίθετο μήνυμα: ότι η έμφυλη βία μπορεί να παραμείνει ατιμώρητη.
Η νομική αναγνώριση της όρου δεν αφορά μόνο την τιμωρία του δράστη, αλλά και τη συλλογική συνείδηση της κοινωνίας. Στέλνει το μήνυμα ότι καμία γυναίκα δεν είναι «προϊόν» πατριαρχικών κανόνων ή ιδιωτικών συγκρούσεων, αλλά πολίτης με ίσα δικαιώματα . Κάθε υπόθεση που αναγνωρίζεται ξεκάθαρα ως γυναικοκτονία σπάει τη σιωπή γύρω από την έμφυλη βία και αναγκάζει την κοινωνία να αναλογιστεί πώς οι καθημερινές στάσεις και συμπεριφορές συντηρούν έναν κόσμο όπου οι γυναίκες βρίσκονται σε μόνιμο κίνδυνο.
Η Ιταλία, λοιπόν, δεν έκανε απλώς ένα νομικό βήμα — έθεσε πρότυπο για το πώς η κοινωνία μπορεί να αντιμετωπίσει αποφασιστικά τις δολοφονίες γυναικών. Η αναγνώριση αυτή δείχνει ότι η δικαιοσύνη δεν είναι ουδέτερη, αλλά επιλέγει να υπερασπιστεί τις πιο ευάλωτες. Όσες χώρες καθυστερούν, παραμένουν στην αφάνεια της αδράνειας, αφήνοντας τις γυναίκες να πληρώνουν το τίμημα των ανισοτήτων.
Η Φωτεινή Μαρκατσέλη είναι πτυχιούχος Πολιτικών Επιστημών Παντείου Πανεπιστημίου
ΠΗΓΗ ΦΩΤΟ: https://www.freepik.com
